Paweł Olearczyk – Nie pytaj mnie o Rose

Mam przed sobą książkę, która budzi we mnie ambiwalentne uczucia. Rzadko zdarza się, by jakiś tekst wywołał tak skrajne emocje. Przez pierwsze 80 stron chciało się krzyczeć, że Nie pytaj mnie o Rose jest publikacją obłędnie doskonałą, po to, by po doczytaniu kilku kolejnych kartek dojść do wniosków zgoła innych.

W czym rzecz?

Podstawą takiej nierówności jest podzielenie ksiązki na dwie części. Nie są one specjalnie wyznaczone, jednak czytelnik doskonale poradzi sobie z wyodrębnieniem każdej  nich.

Pierwsza skupia się na problemie uzależnienia od Internetu; druga z kolei opisuje życie mężczyzny, który niczym syn marnotrawny po latach postanawia wrócić na łono świata rzeczywistego. Problemem nie jest takowe rozgraniczenie, lecz naiwność i infantylność głównego bohatera, a także zbytnia idylliczność wydarzeń, których staje się uczestnikiem.

Krzysztof Zawadzki, bo to on jest postacią pierwszoplanową, to 28-letni duży chłopiec, żyjący na garnuszku ukochanej mamy, pasożyt próbujący wytłumaczyć sobie i innym swoje bezproduktywne istnienie. Całe dnie spędza on w Internecie, co sprawia, że nie ma pojęcia o tym co dzieje się w prawdziwym świecie. Jego życiem staje się rzeczywistość wirtualna, a o tym co przeżywa decyduje Sieć. Krzysztof całą swoją dotychczasową egzystencję przeniósł do Internetu: to w nim korzysta z sakramentu pokuty [sic!], robi przelewy dla Kościoła [o wartości nie większej niż 50gr]. Snuje także refleksje o innych patologiach, których chciałby doświadczyć: pianiu maili z prośbami do Boga, przyjmowaniu Komunii Świętej prosto z odtwarzacza CD-ROM. Jego wyobrażenia zakrawają na paranoję i sprawiają, że staje się on osobą coraz bardziej odrealnioną, zapominającą o tym, co dzieje się tuż obok. Dowodem na taki stan rzeczy jest fakt, iż główny bohater przez kilka dobrych godzin nie spostrzegł, że w pokoju obok właśnie zmarła jego matka. Internet całkowicie zabił jego relacje z najbliższymi. Skąd my to znamy, prawda? Zjawisko to jest niestety coraz powszechniejsze, niestety mało kto reaguje na nie inaczej niż poprzez wpis… na internetowym forum. Ktoś powiedziałby, że nasze czasy doprowadziły nas do trwania w błędnym kole. Olearczyk pokazuje nam, że niekoniecznie.

Pewnego dnia jego bohater dostaje zaskakującego maila – Internet, który właśnie odebrał mu wszystko, zesłał mu mały podarunek – wiadomość od nieznajomej Rose. Może to Pan Bóg osobiście, w sobie tylko znany sposób, odpowiedział na wołania Krzysztofa?

Jakakolwiek byłaby przyczyna, mężczyzna dostaje list niezwykły, w którym kobieta prosi go o uratowanie jej życia i podesłanie pewnej kwoty, w zamian za jej oddanie. Bohater początkowo sądzi, że został zaspamowany przez internetowego oszusta, szybko jednak zaczyna ufać nowo poznanej dziewczynie. Z infantylnego materialisty staje się zakochanym człowiekiem, zdolnym do największych poświęceń.

I tutaj dotykamy delikatnej materii... Krzysztof wpada w sam środek komedii pomyłek, a wydarzenia, w których bierze udział przechodzą wszelkie oczekiwania. Bohater, który do tej pory nie miał właściwie żadnego życia, znajduje się w centrum przygód, o jakich nie śnił pewnie nikt z nas. Tym samym popada ze skrajności w skrajność. Owszem, jest bohaterem dynamicznym, jednak jego przemiana jest nieco wątpliwa. Skąd ten wniosek? Krzysztof czuje większą pustkę po utracie komputera niż własnej matki. O jego nieprzystosowaniu do życia świadczy brak podstawowych umiejętności, takich jak samodzielne wykonanie podstawowych czynności – ugotowanie obiadu czy wysprzątanie mieszkania.

Czytając tę książkę raz za razem pukałam się głowę. Oczom nie wierzyłam, chciałam krzyczeć, jednak już nie z zachwytu, lecz z irytacji nad bohaterem-idiotą.

Początkowo spodziewałam się, że wątek uzależnienia zostanie bardziej rozwinięty, jednak tak naprawdę z opowieści tej zrobiła się historia o człowieku posiadającym więcej szczęścia niż rozumu, który po zadziwiającej przemianie układa sobie idealne życie, pełne przygód i niebezpieczeństw. Tak naprawdę książka ta nie ma więc funkcji dydaktycznej: pokazuje raczej, że nagrodą za zmarnowanie sobie młodości jest wskoczenie w wir życia doskonałego, a skutkiem spędzania wielu bezproduktywnych godzin w sieci – odnalezienie miłości swojego życia. Co należy dodać – miłości od pierwszego wejrzenia, zakochaniu po obejrzeniu zdjęcia i wymianie kilku maili, narzeczeństwie po jednej rozmowie. Czysta promocja naiwności. Jedna funkcja jaką tu odnajduję, to funkcja ludyczna.

Cieszę się, że powstała książka o internetowym uzależnieniu, o tym jak sieć oszukuje, mami fałszywymi uczuciami. Szkoda jednak, że wątek ten został przyćmiony historią o poszukiwaniu nieznanej kobiety.

Historia ta jest inspirowana wydarzeniami prawdziwymi, stanowi jednak wariację na ich temat.

Książkę Nie pytaj mnie o Rose polecam wszystkim: trochę w niej materiałów do refleksji, trochę do śmiechu. Każdy znajdzie coś dla siebie. Czas poświęcony lekturze, na pewno nie będzie czasem straconym. Jedni będą zachwyceni, inni troszkę mniej, lecz z całą pewnością nie znajdzie się osoba, która poczuje, że pozycja ta ją zawiodła.

To książka rozrywkowa i na taką się nastawiajcie.

4+, komedia, miłość, uczucie, Wydawnictwo Novae Res